Omdat ze alles te maken hebben met het onderwerp wil ik beginnen met enkele cijfers uit het Jelte-onderzoek:
- 73% van de respondenten maakt zich zorgen om het klimaat
- 92% is bekend met de energietransitie
- 61% voelt verantwoordelijkheid
- 75% wil een bijdrage leveren
- 76% wil geld besparen met klimaatregelen
- 55% wil aan de voorkant betrokken worden
Specifiek Weststellingwerf:
- 65% doet al iets op een of andere manier
- 57% wil zelf beslissen, 43% onder een vorm van regie.
Met zo’n voorzet hoef je hem er alleen maar in te koppen. Dit college kopt niet maar legt het balletje breed: Weststellingwerf ‘draagt zijn steentje bij’.
Voorzitter deze brief komt over als een moetje, geen visie, geen ambitie. GroenLinks had zo gehoopt, misschien wel tegen beter weten in, dat al die input die de afgelopen tijd geleverd is, zou leiden tot een ambitieuze klimaat en duurzaamheidsbrief, waar het niet gaat om moeten en kunnen maar om willen; een college dat enthousiast aan de slag wil. Willen is kunnen.
De eerlijkheid gebied ook te zeggen dat we misschien wel niet anders van dit college mogen verwachten gezien de eerdere voorstellen rond de startnotitie GAP, het gasbeleid en de concept RES. Als het om klimaat en verduurzamen gaat, geeft dit college niet echt thuis. Vooruitschuiven, vooruitschuiven en nog eens vooruitschuiven. En waarheen?? Voorzitter:
Klimaat en duurzaamheid zijn geen kinderwagen die je als maar vooruit duwt!!
Waarom mobiliseert het college niet de potentie die er is in Weststellingwerf om klimaat en duurzaamheid concreet te maken door de eerder door GroenLinks voorgestelde klimaattafels te organiseren?
De overheid moet het voortouw nemen op deze onderwerpen. Ze hoeft niet te stimuleren, de stimulans is er al.
Overigens wil ik er op wijzen dan het RV spreekt over ‘voorkennisgeving aannemen’ en de brief over vaststellen. (tweede alinea van onder in de inleiding). Ik neem aan dat dit vergeten is aan te passen?
De Pijlers, ik wil proberen er kort iets over te zeggen, ik ben dus niet volledig, en ik heb veel vragen.
Pijler Energietransitie
- Ik mis de cijfermatige onderbouwing, kunnen we zelf in onze totale energiebehoefte voorzien na aftrek van energiebesparende maatregelen? Hoe ver komen we en streven we met een 100% dekking geen ideefixe na?
- Hoe gaan we komen tot een Weststellingwerfs aanbod voor de RES 1.0?
- Hoe gaan we bewoners actief betrekken?
- Welke aanvullende investeringen worden voorbereid? Zie de eerste 3 maar als retorisch, op de laatste graag antwoord.
De gemeente wil het goede voorbeeld geven maar ik lees niets over de voorstellen uit de meedenkbegroting van SDW D66 en GroenLinks zoals zonnepanelen op de raadzaal.
We weten al dat voor de warmtetransitie we in onze gemeente voornamelijk aangewezen zijn op individuele oplossingen wegens gebrek aan restwarmte leverende bedrijven en de verspreiding van de woningen. Geef dat aan, dat geeft richting. Met het huidige tempo hebben we het niet over 250 woningen die per jaar van het gas af moeten maar 350; want we beginnen niet morgen, dat wordt niet eerder dan 2023-24.
Als het om mobiliteit gaat spreekt de brief alleen van het realiseren van laadpalen. Ook Openbaar vervoer en bijvoorbeeld deelauto’s horen bij duurzame mobiliteit. Wat is er gebeurd met alle ideeën uit de voorbereiding van de omgevingsvisie?
Met het huidige college van GS is de inzet van windmolens een illusie, de aanpassing die na de inspraak wordt gedaan door GS is wat meer ruimte voor agrariërs, alle inspanning van het CDA en anderen ten spijt en gaat dus niet bijdragen aan de energiemix.
Toch vragen we het college om door te gaan en alvast planologisch een bredere inzet van windmolens voor te bereiden zodat we direct van start kunnen als de wind uit een andere hoek gaat waaien opdat we niet nog meer tijd verliezen.
Veel zaken worden vooruit geschoven onder het mom dat er eerst beleid moet worden geformuleerd. We zien aan het op voorstel van GroenLinks versneld invoeren van openbare LED-verlichting dat het ook anders kan. Doe dat nu ook bij andere klimaatregelen waarvan we zeker weten dat die in het beleid terug zullen komen!
Pijler Circulaire economie
Het college schreef in de startnotitie GAP dat afval niet bestaat, wel dus 184 kg pp p jr. Ook hier weer de kinderwagenaanpak. Ik heb de discussie van juni vorig jaar nog een even terug gekeken. In 2022 is de 100 kg gehaald was de inzet van college. Dhr Hartog verwedde er een fles wijn om met dhr de Klein. Dit is hij dus kwijt! HELAAS, voorzitter.
Het GAP zou in maart bij de raad liggen, er was toen nog geen coronacrisis.
Er komt nu eerst weer een afvalstoffenbeleidsplan; wederom uitstel. Als we al ooit de VANG-doelstelling gaan halen is dat niet voor het einde van deze raadsperiode zoals de wethouder ons voorhield. 4 jaar telaat! Het enige wat de wethouder heeft geregeld is een bezoek aan OMRIN, leerzaam waar weinig.
Ook ONRIM gaf aan dat de invoering van Diftar een positief effect heeft opweg naar de vangdoelstelling. SDW, D66 en GroenLinks hebben dat zowel bij de startnotitie als bij de meedenkbegroting aangegeven. Er ligt zelfs een financiële berekening bij. Waar wachten we op??
We hebben een manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen ondertekend, waarom is dan een pilot nodig? Maak inkoopvoorwaarden of liever haal ze van internet en ga aan de slag in plaats van weer een plan met vertraging!!
Als het gaat om het versterken van de circulaire economie hebben we niets aan intenties, dan moeten we werken met doelstellingen ga de afgesproken 10% halen of nog liever 25% in 2022. Dat is ambitie.
Pijler Klimaatrobuust
Ook hier ligt een concreet uitvoeringsvoorstel uit de meedenkbegroting: groen voor stenen, de actie steenbreek. Dit concept is kant en klaar voor handen. Wat let ons?
Ga met organisaties en bewoners om de tafel en maak afspraken over het herstellen van de biodiversiteit. LTO, ELAN en Stichting Fluit en Kruid willen die afspraken graag maken en komen tot een evenwichtig uitvoeringsplan. Daarmee voorkom je ook dat enerzijds inwoners nestkasten ophangen en anderzijds de gemeente de boel biologisch doodspuit en bermen geklepeld blijven worden.
En doe het snel als we moeten wachten op het memo in de loop van 2021 zijn we weer een voorjaar kwijt.
Pijler communicatie en samenwerken.
Niet alleen stimuleren en faciliteren, maar ook het voortouw nemen. Burgers wachten daarop. Waar blijft het energiefonds? In 2017 is de motie aangenomen, eind 2019 moest er met stoom en kokend water geld beschikbaar gesteld worden want er had iemand geïnformeerd naar de mogelijkheden. Het is nu juni 2020. We verliezen ook hier kostbare tijd.
Hoe staat het met de energiecoaches? Wanneer worden zij actief en gaat de besteding van de RRE-gelden wel lukken voor het einde van het jaar? Ik heb er eerder naar gevraagd.
Waarom geen concrete uitwerking van het meedenkvoorstel voor een fysiek loket in het centrum van Wolvega waarmee een laagdrempelige voorziening wordt gerealiseerd voor informatie en mogelijk meer rondom verduurzaming en energietransitie ? Wanneer we de memo over de centrumontwikkeling lezen, kan het centrum dit loket wel gebruiken. Bovendien kunnen extra impulsen onze ondernemers helpen bij het herstel van omzetten die verloren zijn gegaan door de coronacrisis.
Als laatste,
Het college schrijft dat er extra mensen nodig zijn om de beleidsplannen op te stellen enz. Dit moet allemaal nog gerealiseerd worden. Dat gaat nog een hele tijd duren en GroenLinks voorziet dat de voorziene planningen het niet gaan halen. De VNG stelt dat voor coördinatie, sturing van de duurzaamheidsagenda 6tfe extra nodig is per gemeente, incl. gasaansluitingen. Hoe gaan we dat doen met de huidige financiële situatie van onze gemeente, wetende dat het goed gebruik is van Den Haag om dat vooral niet helemaal te betalen? Een andere verdeling van de precariogelden?
Van uitstel komt in dit geval geen afstel, we moeten aan de bak. Als we terugkijken zien we dat we de afgelopen 10 jaar niet zoveel opgeschoten zijn.
Veel inwoners en organisaties in onze gemeente zijn al actief en geven aan, aan de voorkant betrokken te willen worden bij klimaat en duurzaamheid. We moeten gebruik maken van de kennis en kunde die er bij onze inwoners en organisaties aanwezig is. We hebben dit ook gedaan bij de omgevingsvisie en zie het resultaat! Zet Klimaattafels op en laat inwoners aan de voorkant meepraten, dat levert draagvlak op.
De motie
Het is het belangrijk dat inwoners maar ook dorpen meepraten over en werken aan concreet uitvoerbaar beleid. Er zijn al afspraken met Nijeholtpade in de Maatschappelijke Overeenkomst maar vrijwel de hele raad vindt het belangrijk dat ook andere dorpen meedoen aan pilots en experimenten die inzicht geven in toepasbare energietransitieplannen.
Daarom wil ik namens SDW,VVD, CDA, D66, WB en BS de volgende motie indienen:
De raad van de gemeente Weststellingwerf in vergadering bijeen op 2 juni 2020
Kennis nemende van:
- dat duurzaamheid en energietransitie als belangrijke onderwerpen worden ervaren bij veel inwoners in onze gemeente;
- er activiteiten in dorpen zoals Nijeholtpade, Boijl en Steggerda plaatsvinden die aansluiten bij verschillende onderwerpen uit de Klimaatbrief;
- er voor de aanpak van deze onderwerpen inmiddels draagvlak is binnen dorpen of deze groeiende is;
- met Nijeholtpade in een Maatschappelijke Overeenkomst is vastgelegd dat het dorp eind 2021 een Energie Transitie Plan heeft waarin wordt beschreven hoe het dorp op duurzame wijze in haar energiebehoefte kan voorzien;
Overwegende dat:
- er voor tal van maatregelen inzicht moet komen in de uitvoerbaarheid in kleinere dorpen;
- dit inzicht verkregen kan worden door in meerdere dorpen pilots uit te voeren inzake energietransitie en duurzaamheid;
- er in ieder geval één dorp interesse is voor deelname aan een dergelijke pilot;
- de raad van mening is dat een dergelijke aanpak voor alle dorpen informatie oplevert hoe er tot een succesvolle energie transitieplan kan worden gekomen;
- de raad van mening is dat er binnen een pilot breed kan worden geëxperimenteerd met de mogelijkheden van vraag en aanbod;
Verzoekt het college:
- te onderzoeken welke dorpen naast Nijeholtpade mee willen doen aan een dergelijke pilot en er voldoende animo en tijd is om tot een succesvolle pilot te komen
de pilot(s) te gebruiken als proeftuin om breed te experimenteren met de mogelijkheden vanuit de klimaatbrief om daarmee in een leercurve te komen voor de toepassing van een energie transitie